Ο Δήμος Αθηναίων είναι από τους ελάχιστους Δήμους της χώρας, που αντιμετωπίζει άμεσα και αποτελεσματικά το ζήτημα των αδέσποτων ζώων, διαθέτοντας σημαντικούς οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους.
Τα ζώα δικαιούνται την φροντίδα μας και εμείς ανταποκρινόμαστε στο δικαίωμά τους αυτό.
Ο Δήμος Αθηναίων με την ενεργή συμμετοχή του και σε συνεργασία με τους συναρμόδιους φορείς, συνέβαλε στην κατάρτιση και την εφαρμογή ενός σύγχρονου νομικού πλαισίου για την προστασία και την ευζωία των αδέσποτων αλλά και δεσποζόμενων ζώων, το οποίο τέθηκε σε ισχύ στις αρχές του 2012.
Το εκσυγχρονισμένο αυτό νομικό πλαίσιο για τον Δήμο Αθηναίων ήταν η φυσική συνέχεια και συνάμα η βελτιστοποίηση των όρων λειτουργίας του προγράμματος προστασίας αδέσποτων ζώων, το οποίο έχει τεθεί σε εφαρμογή από το 2003 προσφέροντας κτηνιατρική φροντίδα στους τετράποδους φίλους μας. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα αρχικά εντάχθηκε στις αρμοδιότητες του Τμήματος Κοινωνικής Μέριμνας, ενώ από το 2006 ανήκει πλέον στην ευθύνη του Τμήματος Αστικής Πανίδας, της Διεύθυνσης Πρασίνου και Περιβάλλοντος.
Σκοπός του προγράμματος είναι αφενός η σταθεροποίηση, καταγραφή και η σταδιακή μείωση του αριθμού των αδέσποτων ζώων, μέσω της στείρωσης, σήμανσης, καταγραφής και υιοθεσίας τους κι αφετέρου η ευζωία τους, με την εξασφάλιση της κατά περίπτωση κτηνιατρικής φροντίδας σε όλα τα αδέσποτα ζώα της πόλης, η εξασφάλιση τροφής/νερού και οι παρεμβατικές δράσεις σε θέματα προστασίας τους.
Με αυτό το πρόγραμμα θέτουμε τις βάσεις μιας πιο πολιτισμένης αντιμετώπισης των «άστεγων» ζώων.
Παράλληλα επιδιώκεται η ενημέρωση και η καλλιέργεια συνείδησης του υπεύθυνου ιδιοκτήτη συντροφιάς, ώστε να περιοριστεί το φαινόμενο της εγκατάλειψης ζώων -γιατί «δείκτης πολιτισμού μιας πόλης είναι το πώς αντιμετωπίζει τις άλλες μορφές ζωής»- καθώς και η προώθηση της υιοθεσίας από ανθρώπους, που θα τους χαρίσουν τη ζεστασιά και την ασφάλεια μιας οικογένειας.
Τα αποτελέσματα καταδεικνύουν τη λειτουργικότητα και την απήχηση των δράσεων του προγράμματος προστασίας αδέσποτων σκύλων, καθώς από την έναρξή του, πάνω από 4.000 αδέσποτα ζώα καταγράφηκαν, δέχτηκαν την απαραίτητη κτηνιατρική φροντίδα και εντάχθηκαν στο πρόγραμμα.
Επίσης, περίπου 1000 ζώα, ενταγμένα στο πρόγραμμα του Δήμου Αθηναίων, υιοθετήθηκαν από πολίτες και απολαμβάνουν πια την ανθρώπινη φροντίδα.
Οι βασικοί άξονες του προγράμματος είναι :
- περισυλλογή
- καταγραφή
- σήμανση
- κλινικός και εργαστηριακός έλεγχος υγείας
- αποπαρασίτωση
- στείρωση
- εμβολιασμός
- υιοθεσία ή επανατοποθέτηση των αδέσποτων σκύλων
Από το 2012 το πρόγραμμα επεκτείνεται και στις αδέσποτες γάτες. Λαμβάνοντας υπόψη το μεγάλο αριθμό των αδέσποτων γατών στην πόλη μας, η ένταξή τους στο πρόγραμμα γίνεται σταδιακά, υπό προϋποθέσεις. Προτεραιότητα δίνεται στα θηλυκά ζώα και ιδιαίτερα σε εκείνα που διαβιούν σε χώρους αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, σε τουριστικές περιοχές της Αθήνας, σε νοσοκομεία και σε χώρους υγειονομικού ενδιαφέροντος γενικότερα.
Περισυλλογή
Συνεργεία με ειδικά εκπαιδευμένους υπαλλήλους του Δήμου, είναι επιφορτισμένα με την περισυλλογή αδέσποτων ζώων και τη μεταφορά τους στα συνεργαζόμενα κτηνιατρεία, για την περαιτέρω εφαρμογή του προγράμματος.
Κάθε συνεργείο διαθέτει όχημα με τα διακριτικά του Δήμου, ειδικά διαμορφωμένο και εξοπλισμένο και το προσωπικό που το στελεχώνει φροντίζει για την -όσο το δυνατόν- πιο προσεκτική και ασφαλή μεταφορά των ζώων στα κτηνιατρεία.
Καταγραφή και Σήμανση
Τα αδέσποτα ζώα που εντάσσονται στο πρόγραμμα καταγράφονται και σημαίνονται ηλεκτρονικά, με την χρήση microchip. To microchip που εμφυτεύεται στο αδέσποτο ζώο, φέρει έναν μοναδικό 16ψήφιο κωδικό ταυτοποίησης και είναι απόλυτα βιοσυμβατό.
Επιπλέον γίνεται χρήση χρωματικού κώδικα στα περιλαίμια που φορούν για τον διαχωρισμό αρσενικών-θηλυκών αδέσποτων σκύλων (μπλε χρώματος για τα αρσενικά, κόκκινου χρώματος για τα θηλυκά), στα οποία αναγράφεται η ένδειξη: "Δήμος Αθηναίων - Εμβολιασμένο - Στειρωμένο".
Διευκρινίζεται ότι και οι δύο αυτοί τρόποι σήμανσης δεν είναι επιβλαβείς και δεν ενοχλούν τα ζώα. Όλα τα στοιχεία που αφορούν στο κάθε ενταγμένο στο πρόγραμμα ζώο, (φωτογραφία, αύξων αριθμός καταγραφής, αριθμός microchip, ιατρικό ιστορικό κλπ) βρίσκονται σε ηλεκτρονική βάση δεδομένων, που διαχειρίζεται το Τμήμα Αστικής Πανίδας.
Στείρωση - Αποπαρασίτωση - Εμβολιασμός
Σε ένα διαρκώς αυξανόμενο ρυθμό περισυλλέγονται ζώα, τα οποία μεταφέρονται στα συνεργαζόμενα με το Δήμο Αθηναίων ιατρεία - κλινικές μικρών ζώων. Εκεί αποπαρασιτώνονται, εμβολιάζονται, στειρώνονται και τους παρέχεται η απαραίτητη κτηνιατρική φροντίδα, ενώ όσα ζώα υποβάλλονται σε στείρωση ή λοιπές χειρουργικές επεμβάσεις παραμένουν (τουλάχιστον έξι ημέρες) προκειμένου να παρακολουθείται η μετεγχειρητική εξέλιξή τους. Μετά την ανάρρωση τους, τα ζώα επανατοποθετούνται στο αρχικό σημείο περισυλλογής τους, ως ο νόμος ορίζει.
Περίθαλψη
Μετά την παροχή των απαραίτητων κτηνιατρικών υπηρεσιών στα συνεργαζόμενα κτηνιατρεία, και την παρέλευση των έξι ημερών, όσα ζώα χρήζουν επιπρόσθετης φροντίδας για την πλήρη ανάρρωση τους, μεταφέρονται σε ειδικό χώρο φύλαξης και καθημερινής φροντίδας του Δήμου Αθηναίων («Στέγη Ζώων Δήμου Αθηναίων»). Εκεί κάθε ζώο παραμένει -πάντα υπό κτηνιατρική επίβλεψη- σε ατομικό οικίσκο σταθερής κατασκευής, για όσο καιρό κρίνεται απαραίτητο για την πλήρη ανάρρωσή του.
Υιοθεσία - Επανατοποθέτηση
Μετά την αποθεραπεία τους, τα ζώα υγιή, στειρωμένα, εμβολιασμένα και αποπαρασιτωμένα, εάν δεν υιοθετηθούν, επανατοποθετούνται στο χώρο από τον οποίο είχαν περισυλλεχθεί, πλην όσων είναι αποδεδειγμένα επικίνδυνα, πάσχουν από χρόνια και ανίατα νοσήματα ή είναι ανίκανα να αυτοσυντηρηθούν.
Η διαδικασία υιοθεσίας ενός αδέσποτου σκύλου είναι εύκολη και γρήγορη. Ο ενδιαφερόμενος μπορεί με μια υπεύθυνη δήλωση επικυρωμένη για το γνήσιο της υπογραφής να υιοθετήσει ένα αδέσποτο ζώο.
Ο Δήμος Αθηναίων διατηρεί πάντα το δικαίωμα επικοινωνίας και ενημέρωσης για τις συνθήκες διαβίωσης του υιοθετημένου ζώου.
Οι υποψήφιοι ανάδοχοι έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν το ζώο που θα τους κρατήσει συντροφιά μέσω της ιστοσελίδας του Δήμου Αθηναίων (http://www.cityofathens.gr/stray_animals) και σε κάθε περίπτωση μπορούν να επισκεφθούν τη «Στέγη Ζώων του Δήμου Αθηναίων», καθημερινά από τις δέκα το πρωί έως τις δώδεκα το μεσημέρι και κάθε Σάββατο από τις εννέα το πρωί έως τις δυο μετά το μεσημέρι, προκειμένου να δουν και από κοντά το ζώο που πρόκειται να υιοθετήσουν. Στην περίπτωση που κάποιος δημότης μας δεν έχει την δυνατότητα σύνδεσης με το internet ή δεν μπορεί να μεταβεί στη «Στέγη Ζώων του Δήμου Αθηναίων» μπορεί να προσέλθει στα γραφεία του Τμήματος Αστικής Πανίδας, κατά τις εργάσιμες ώρες και ημέρες, προκειμένου να μπορέσει να δει το ζώο στην βάση δεδομένων που έχει δημιουργήσει ο Δήμος και περιέχει όλα τα στοιχεία του αδέσποτου ζώου.
Τα αδέσποτα ζώα που προωθούνται για υιοθεσία είναι απολύτως υγιή, όπως έχει διαπιστωθεί από ιατρική εξέταση και αιματολογικές εξετάσεις. Σε κάθε άλλη περίπτωση, εφόσον πάσχουν από χρόνια και ανίατη ασθένεια ή για ανατομικούς λόγους και χρήζουν ιδιαίτερης φροντίδας, οι ανάδοχοι τυγχάνουν της υποστήριξης του Δήμου Αθηναίων στη φροντίδα αυτή.
Όσοι ενδιαφέρονται να δώσουν μια ευκαιρία ζωής υιοθετώντας ένα ζώο μπορούν να απευθύνονται στα τηλέφωνα 210 3239201-202 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση adespotaath@cityofathens.gr.
Φροντίδα για τη παροχή τροφής και νερού σε αδέσποτα ζώα
Για την επίβλεψη και την φροντίδα των επανεντασσόμενων αδέσποτων ζώων, ο Δήμος Αθηναίων συνεργάζεται με τα τοπικά φιλοζωικά σωματεία και ενώσεις.
Για το λόγο αυτό έχει θεσπιστεί κοινό πλαίσιο δράσης και υπογράφεται κάθε χρόνο Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του Δήμου Αθηναίων και των ενδιαφερομένων φιλοζωικών σωματείων κι ενώσεων με έδρα και δράση εντός των διοικητικών του ορίων, προκειμένου να καταστεί δυνατή η καθημερινή διανομή των προμηθευόμενων από το Δήμο Αθηναίων ζωοτροφών σε αδέσποτα ζώα συντροφιάς.
Η παρακολούθηση της εφαρμογής του παραπάνω Μνημονίου Συνεργασίας έχει ανατεθεί σε πενταμελή Επιτροπή , η οποία έχει συσταθεί ειδικά για τον σκοπό αυτό. Στην Επιτροπή, η οποία συνεδριάζει κάθε μήνα και αποφασίζει την ποσότητα της ξηράς τροφής που παραδίδεται στα φιλοζωικά σωματεία και ενώσεις, συμμετέχουν τρεις εκπρόσωποι του Δήμου Αθηναίων και δύο εκπρόσωποι των συμβαλλομένων φιλοζωικών σωματείων κι ενώσεων.
Παράλληλα ο Δήμος Αθηναίων έχει τοποθετήσει 41 αυτόματες ποτίστρες για τα αδέσποτα ζώα, σε διάφορα σημεία της πόλης. Η επιλογή των σημείων έγινε σε συνεννόηση με φιλόζωους πολίτες, ώστε, ιδίως στην περίοδο του καλοκαιριού και των διακοπών, τα ζώα να έχουν απρόσκοπτη πρόσβαση σε σταθερά σημεία παροχής νερού. Επίσης έχουν δοθεί εντολές στους εργαζόμενους του Δήμου, που εργάζονται σε εξωτερικούς κοινόχρηστους χώρους, να παρακολουθούν και να φροντίζουν για την άμεση παροχή νερού στα αδέσποτα ζώα που εντοπίζονται να κυκλοφορούν εκεί.
Ενημέρωση για αδέσποτα & δεσποζόμενα ζώα
Στο πλαίσιο της αντιμετώπισης του ζητήματος των αδέσποτων ζώων, ο Δήμος Αθηναίων εντατικοποιεί τις προσπάθειές του επεκτείνοντας τις ώρες λειτουργίας του Τμήματος Αστικής Πανίδας από τις 07:00 πμ έως τις 10:00 μμ, και τις αργίες και τις νυκτερινές ώρες με τα συνεργεία περισυλλογής άκρως επειγόντων περιστατικών εφόσον αυτά ανακύψουν.
Ο κοινός στόχος για την προστασία και την ευζωία τόσο των αδέσποτων όσο και των δεσποζόμενων ζώων κάνει την προσπάθεια συλλογική και με την αρωγή του Δήμου Αθηναίων μπορεί κάθε δημότης ενεργά να συμβάλλει μέσω της εθελοντικής του δράσης.
Εάν εντοπίσετε αδέσποτο ζώο, το οποίο είναι άρρωστο, χτυπημένο ή γίνετε μάρτυρας κακοποίησής του καλέστε στα τηλέφωνα 210 3239201-202 ή στείλτε email στην ηλεκτρονική διεύθυνση adespotaath@cityofathens.gr.
Η παρέμβαση του Τμήματος Αστικής Πανίδας μπορεί να ζητηθεί και στην περίπτωση που διαπιστώσετε κακοποίηση δεσποζόμενου ζώου.
Σε κάθε περίπτωση τα στοιχεία του καταγγέλλοντος υπόκεινται στις διατάξεις του νόμου περί της προστασίας των προσωπικών δεδομένων και είναι στην διάθεση μόνο του Δήμου Αθηναίων και των ελεγκτικών Αρχών, προκειμένου να μπορεί να ελεγχθεί ανά πάσα στιγμή η ορθότητα των καταγγελλομένων.
Εκστρατεία Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης
Ο Δήμος Αθηναίων δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών, ώστε να συμμετάσχουν ενεργά στο πρόγραμμα των αδέσποτων ζώων. Η εκστρατεία ενημέρωσης στοχεύει στην:
- Ενημέρωση για το υλοποιούμενο πρόγραμμα στείρωσης και κτηνιατρικής φροντίδας και υιοθεσίας αδέσποτων ζώων.
- Πληροφόρηση και ευαισθητοποίηση όσων είναι ιδιοκτήτες ζώων ή όσων θέλουν να γίνουν, σχετικά με θέματα που αφορούν στη φροντίδα των ζώων, αλλά και την υπεύθυνη ιδιοκτησία απέναντι στο ζώο.
Για την καλύτερη προβολή της εκστρατείας αυτής, ο Δήμος Αθηναίων έχει προχωρήσει στην έκδοση σχετικών ενημερωτικών εντύπων και αφισών. Επιπλέον, έχει συσταθεί δίκτυο εθελοντών φιλόζωων με σκοπό την ευαισθητοποίηση, ενημέρωση και προώθηση της υιοθεσίας αδέσποτων ζώων.
Θερμοί συμπαραστάτες μας στην αντιμετώπιση του προβλήματος των αδέσποτων και της διαρκούς προσπάθειάς μας για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους διαδραματίζουν τα φιλοζωικά σωματεία και ενώσεις, και οι μεμονωμένοι εθελοντές.
Με πρωτοβουλία του Δημάρχου, συστάθηκε ενδεκαμελής Διαπαραταξιακή Επιτροπή η οποία συνεπικουρεί με τη δράση της το πρόγραμμα, διερευνώντας και διατυπώνοντας προτάσεις/λύσεις για την προαγωγή της υπεύθυνης διαχείρισης και της ευζωίας των αδέσποτων ζώων της πόλης μας.
Τέλος, αναφορικά με τις υπό εξέλιξη δράσεις του Δήμου Αθηναίων, βρίσκεται ήδη σε τελική φάση προγραμματισμού η διενέργεια ειδικών ημερίδων-εκδηλώσεων ενημέρωσης των μαθητών της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, με την συνδρομή επιστημόνων του Κτηνιατρικού κλάδου.
http://www.cityofathens.gr
