Στις αρχές
Φεβρουαρίου και μετά από αναφορές για
νεκρά σκυλιά στο δημοτικό διαμέρισμα Πυθίου του νομού Λάρισας, ο θηροφύλακας της Ζ’ Κυνηγετικής Ομοσπονδίας, Θεσσαλίας και Νήσων Σποράδων, κ. Δημήτρης Νάκας εξακρίβωσε το περιστατικό το οποίο συνδέονταν με εκτεταμένη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων.
Συγκεκριμένα, βρέθηκαν νεκρά δύο κυνηγόσκυλα (από τα έξι που δηλητηριάστηκαν) και δύο ποιμενικοί σκύλοι, ενώ σύμφωνα με τα στοιχεία που συνέλεξε ο θηροφύλακας, στην περιοχή βρέθηκαν κεφάλια από γίδες εμποτισμένα με γεωργικά φυτοφάρμακα. Μετά από εντατική έρευνα ο κ. Νάκας εντόπισε τον παραγωγό που πήρε παράνομα τα κεφάλια των ζώων από το σφαγείο, και παρέδωσε όλα τα σχετικά στοιχεία στην εισαγγελία η οποία διέταξε σχετική έρευνα. Είναι μια από τις σπάνιες περιπτώσεις που υπόθεση παράνομης χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων παίρνει το δρόμο της δικαιοσύνης και αυτό χάρη στην άμεση κινητοποίηση και συνεργασία όλων των αρμόδιων φορέων.
Είναι σημαντικό να υπενθυμίσουμε ότι η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων απαγορεύεται σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία από το 1993. Παρόλα αυτά, συνεχίζεται με μεγάλη ένταση σε πολλές περιοχές, αποτελώντας έναν από τους βασικότερους κινδύνους για την άγρια ζωή, τα σκυλιά φύλαξης και τα κυνηγετικά σκυλιά. Οι αιτίες χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων για την θανάτωση άγριων, οικόσιτων ή αδέσποτων ζώων συνοψίζονται παρακάτω:
- περιπτώσεις «αυτοδικίας» από παραγωγούς που παθαίνουν ζημιές από σαρκοφάγα ζώα (λύκο, αρκούδα) στο ζωικό κεφάλαιο και στη φυτική παραγωγή.
- περιπτώσεις αντεκδικήσεων μεταξύ κτηνοτρόφων και κυνηγών (θανάτωση κυνηγετικών σκύλων από ποιμενικούς σκύλους).
- περιπτώσεις παράνομης χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων από μερικούς κυνηγούς που θεωρούν την αλεπού ανταγωνιστή για τα θηράματα ή για την άσκηση της θήρας.
Παρά τον εντοπισμό του υπόπτου και τη μεγάλη έκταση που έλαβε το περιστατικό, σχεδόν ένα μήνα μετά συνέβη και δεύτερο περιστατικό στην περιοχή και συγκεκριμένα στην τοποθεσία «Κόρνο» και «Μεγάλι Πάτι». Η ομάδα της ΚΑΛΛΙΣΤΩΣ ειδοποιήθηκε από τον ομοσπονδιακό θηροφύλακα κ. Νάκα και το δασαρχείο Ελασσόνας και έσπευσε στην περιοχή όπου είχαν εντοπιστεί 2 νεκροί λύκοι.
Στις 13 Μαρτίου, μέλη της ομάδας της ΚΑΛΛΙΣΤΩΣ (Γ. Ηλιόπουλος δρ. βιολογίας και Γ. Λαζάρου) μαζί με τον θηροφύλακα κ. Νάκα, την Δασάρχη Ελασσόνας κ. Φτίκα , δύο δασοφύλακες του δασαρχείου, καθώς και τον κάτοικο της περιοχής ο οποίος υπέδειξε το σημείο όπου ανακάλυψε τους δύο νεκρούς λύκους , διενήργησαν αυτοψία με σκοπό να εξακριβωθεί το περιστατικό και τα αίτια θανάτου του ζώου. Σύμφωνα με τα στοιχεία της αυτοψίας, ο ένας από τους 2 νεκρούς λύκους που τελικά εντοπίσθηκε , ηλικίας περίπου 5 ετών έφερε πιθανά τραύματα από πυροβόλο όπλο με εκτιμώμενη ημερομηνία θανάτου μεταξύ 4-6 Μαρτίου. Σύμφωνα μάλιστα με μαρτυρία του κατοίκου η οποία συνοδευόταν και από την απαραίτητη φωτογραφική τεκμηρίωση, σε απόσταση 200 μ. από το νεκρό ζώο υπήρχε ακόμα ένας νεκρός λύκος ο οποίος όμως δε βρέθηκε από την ομάδα την ημέρα της αυτοψίας. Κατά την αυτοψία συλλέχθηκαν όλα τα απαραίτητα στοιχεία (μορφομετρικά χαρακτηριστικά και ιστοί προς γενετική ανάλυση), ενώ το δασαρχείο Ελασσόνας θα προβεί σε μήνυση, αρχικά κατ’αγνώστου.
Τα δύο περιστατικά, θανάτωσης των λύκων και δηλητηρίασης των σκύλων, φαίνεται να συνδέονται έμμεσα από άποψη κινήτρων μεταξύ τους, καθώς η συγκεκριμένη περιοχή χρησιμοποιείται συχνά από λύκους τους οποίους αφού δεν κατάφεραν να δηλητηριάσουν, πιθανόν επιχείρησαν να εξοντώσουν με άλλο τρόπο. Η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων είναι εξάλλου αρκετά διαδεδομένη στη συγκεκριμένη περιοχή με θύματα θηλαστικά και πτηνά της άγριας πανίδας αλλά και ποιμενικούς και κυνηγετικούς σκύλους. Πέρυσι, σύμφωνα με τα στοιχεία του Δασαρχείου Ελασσόνας 4 ακόμα λύκοι εντοπίστηκαν νεκροί στην ευρύτερη περιοχή.
Η Καλλιστώ, στο πλαίσιο των προγραμμάτων LIFE που υλοποιεί για τη συνύπαρξη ανθρώπου και άγριας ζωής, έχει αναπτύξει ένα δίκτυο με κτηνοτρόφους και εκτροφείς ποιμενικών σκύλων, χορηγώντας κουτάβια ελληνικών ποιμενικών σκύλων σε επιλεγμένους παραγωγούς, για την αποτελεσματική προστασία των κοπαδιών από επιθέσεις σαρκοφάγων ζώων
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως επτά περιβαλλοντικές οργανώσεις και φορείς, μεταξύ των οποίων και η Καλλιστώ, έχουν υποβάλει από το 2012 στο ΥΠΕΚΑ, συγκεκριμένες προτάσεις για την αποτελεσματική και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση της παράνομης χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων στην Ελλάδα ενώ έχει πλέον συσταθεί συγκεκριμένη ομάδα εργασίας για την αντιμετώπιση του τόσο εκτεταμένου αυτού φαινομένου.